Wagenpark der Kraftverkehr Mark-Sauerland

Hier fin­den Sie eine Über­sicht der Omni­bus­se, wel­che von der Kraft­ver­kehr Mark-Sau­er­land in Dienst gestellt wur­den. Um die Über­sicht zu wah­ren, haben wir den Fuhr­park in ver­schie­de­ne Beschaf­fungs­ab­schnit­te unterteilt.

Bau­jah­re 1925 – 1950
Bereits zur Betriebs­auf­nah­me im Jah­re 1925 fuhr die Kraft­ver­kehr Mark-Sau­er­land GmbH mit moder­nen, luft­be­reif­ten Omni­bus­sen. Die in den 1930er Jah­ren beschaff­ten Krupp-Omni­bus­se waren bekannt für ihre stern­för­mi­gen Jun­kers-Moto­ren. Die ers­ten nach Ende des 2. Welt­kriegs gebau­ten Omni­bus­se waren ein­fach gehal­ten, jedoch schon wenig spä­ter erlaub­te man sich umfang­rei­chen Chrom­schmuck an Stoß­stan­gen, um der Bevöl­ke­rung zu zei­gen »Es geht wie­der aufwärts«.

Erst­zu­las­sungWagen-Nr.Her­stel­lerFahr­zeug­typLeis­tungBemer­kun­gen
01.06.251MANNOB55 PSKriegs­ver­lust
01.06.252MANNOB55 PSKriegs­ver­lust
28.08.253MANNOB55 PSKriegs­ver­lust
28.08.254MANNOB55 PSKriegs­ver­lust
28.08.255MANNOB55 PSKriegs­ver­lust
13.09.256MANNOB55 PSKriegs­ver­lust
17.05.267MANNOB65 PSKriegs­ver­lust
11.05.268MANNOB65 PSKriegs­ver­lust
05.05.279MANNOB65 PSKriegs­ver­lust
05.05.2710MANNOB65 PSKriegs­ver­lust
09.07.2711Mer­ce­des-BenzGag­ge­nau46 PSKriegs­ver­lust
25.04.2812MANNOB80 PS
01.05.2813MANNOB80 PS
01.05.2814MANNOB80 PS
01.05.2815MANNOB80 PS
06.09.2816MANNOB80 PSKriegs­ver­lust
06.09.2817MANNOB80 PSKriegs­ver­lust
06.09.2818MANNOB80 PS
05.06.2919MANNOB80 PS
193620KruppOD 5125 PS
193621KruppOD 5125 PSKriegs­ver­lust
193622KruppOD 5125 PS
193723KruppOD 4,190 PS
193724KruppOD 4,190 PS
193725KruppOD 4,190 PS
193726KruppOD 4,190 PS
193727KruppOD 4,190 PS
193828KruppOD 4,190 PS
193829KruppOD 4,190 PS
193830KruppOD 4,190 PS
193831KruppOD 4,190 PSKriegs­ver­lust
193832KruppOD 4,190 PS
193833KruppOD 4,190 PS
194034KruppOD 4,190 PS
194035KruppOD 4,190 PSKriegs­ver­lust
194036KruppOD 4,190 PS
194037KruppOD 4,190 PSKriegs­ver­lust
194038KruppOD 4,190 PS
194039KruppOD 4,190 PS
194040KruppOD 4,190 PS
194041KruppOD 4,190 PS
2. Welt­krieg
194842Büs­sing / NAG5000 T105 PS
194943Büs­sing / NAG5000 T105 PS
194944Büs­sing / NAG5000 T105 PS
194945Büs­sing / NAG5000 T105 PS
194946Büs­sing / NAG5000 T105 PS
194947Büs­sing / NAG5000 T105 PS
194948Büs­sing / NAG5000 T105 PS
194949Süd­wer­keTD 50105 PS
194950Süd­wer­keTD 50105 PS
195051Süd­wer­keTD 50105 PS
195052Süd­wer­keTD 50105 PS
195053Süd­wer­keTD 50105 PS
195054Büs­sing / Ludewig5000 TU135 PS
195055Büs­sing / Ludewig5000 TU135 PS
195056Büs­sing / Ludewig5000 TU135 PS

Bau­jah­re 1950 – 1960
Die Zeit der soge­nann­ten Tram­bus­se war gekom­men. Die Kraft­ver­kehr Mark-Sau­er­land beschaff­te in den 1950er Jah­ren eine gro­ße Zahl moder­ner Omni­bus­se des Her­stel­lers Büs­sing. Die­se Fahr­zeu­ge tru­gen ihren Die­sel­mo­tor »unter­flur«, heißt im Fahr­zeug­rah­men, unter­halb des Wagen­bo­dens und zwi­schen Vor­der- und Antriebs­ach­se. Das mach­te sich beson­ders posi­tiv bemerk­bar, war es im Omni­bus dadurch deut­lich lei­ser und beson­ders im Som­mer weni­ger heiß.

Erst­zu­las­sungWagen-Nr.Her­stel­lerFahr­zeug­typMotor/LeistungBemer­kun­gen
195157Büs­sing / Emmelmann5000 TUU10 150PS
195158Büs­sing / Emmelmann5000 TUU10 150PS
195159Büs­sing(5000) TUU10 150PS
195160Büs­sing(5000) TUU10 150PS
195161Büs­sing(5000) TUU10 150PS
195162Büs­sing / Emmelmann(5000) TUU10 150PS
195163Büs­sing(5000) TUU10 150PS
195164Büs­sing(5000) TUU10 150PS
195165Büs­sing / Emmelmann(5000) TUU10 150PS
195266Büs­sing6000 TU10 150PS
195267Büs­sing6000 TU10 150PS
19521Tem­poMata­dor 140034 PS
19522Tem­poMata­dor 140034 PS
19523Volks­wa­genT125 PS
19524Tem­poMata­dor 140034 PS
19525Tem­poMata­dor 140034 PS
10.11.5211Ford33
30.03.5368Büs­sing12000 TU13 180 PS
195369Büs­sing6000 TU10 150 PS
195370Büs­sing6000 TU10 150 PS
195371Büs­sing6000 TU10 150 PS
195372Büs­sing6000 TU10 150 PS
195373Büs­sing6000 TU10 150 PS
195374Büs­sing6000 TU10 150 PS
195375Büs­sing6000 TU10 150 PS
195376Büs­sing4000 TU5 105 PS
195477Büs­sing6500 TU10 150 PS
195478Büs­sing6500 TU10 150 PS
195479Büs­sing6500 TU10 150 PS
19546Borg­wardB 1500 D60 PS
19547Borg­wardB 2500 D60 PS
195580Lude­wigAero H 4000108 PS
195581Lude­wigAero H 4000108 PS
195582Büs­sing6500 TU10 150 PS
195583Büs­sing6500 TU10 150 PS
195584Büs­sing6500 TU10 150 PS
195585Büs­sing6500 TU10 150 PS
195586Büs­sing6500 TU10 150 PS
195587Büs­sing6500 TU10 150 PS
195588Büs­sing6500 TU10 150 PS
195589Büs­sing6500 TU10 150 PS
195590Büs­sing6500 TU10 150 PS
195591Büs­sing6500 TU10 150 PS
195592Büs­sing6500 TU10 150 PS
195693Büs­singTU 7U10 150 PS
195694Büs­singTU 7U10 150 PS
12.06.5695Büs­singTU 11U11 170 PS
12.06.5696Büs­singTU 11U11 170 PS
12.06.5697Büs­singTU 11U11 170 PS
195821Büs­sing / LudewigAero U 10U10 150 PSAndert­halb­de­cker
195822Büs­sing / LudewigAero U 10U10 150 PSAndert­halb­de­cker
195823Büs­sing / LudewigAero U 10U10 150 PSAndert­halb­de­cker
195824Büs­sing / LudewigAero U 10U10 150 PSAndert­halb­de­cker
195825Büs­sing / LudewigAero U 10U10 150 PSAndert­halb­de­cker
195826Büs­sing / LudewigAero U 10U10 150 PSAndert­halb­de­cker
19599SetraS690 PS
196027Büs­sing / LudewigAero U 10U10 150 PSAndert­halb­de­cker
196028Büs­sing / LudewigAero U 10U10 150 PSAndert­halb­de­cker
196011Büs­singTU 7U7 150 PS
196012Büs­singTU 7U7 150 PS
196013Büs­singTU 7U7 150 PS

Bau­jah­re 1960 – 1966
Bereits Ende der 1950 ging die Ent­wick­lung im Omni­bus­bau hin zur Röh­ren­bau­form. Bis­lang waren Fahr­ge­stell und Wagen­auf­bau getrennt, nun bil­de­ten sie eine gemein­sa­me Röh­re. Der Trend ging damit auch zur Unter­brin­gung des Die­sel­mo­tors im Fahr­zeug­heck. Büs­sing lie­fer­te in Fol­ge die neue Fahr­zeug­ge­ne­ra­ti­on »Sena­tor« aus.

Erst­zu­las­sungWagen-Nr.Her­stel­lerFahr­zeug­typMotor/LeistungBemer­kun­gen
196098Büs­sing13R U7HU7 145 PS
196099Büs­sing13R U7HU7 145 PS
1960100Büs­sing13R U7HU7 145 PS
196014Büs­sing13R U7HU7 145 PS
196015Büs­sing13R U7HU7 145 PS
196016Büs­sing13R U7HU7 145 PS
196017Büs­sing13R U7HU7 145 PS
196118Büs­sing13R U7HU7 145 PS
196119Büs­sing13R U7HU7 145 PS
196120Büs­sing13R U7HU7 145 PS
196128Büs­singSena­tor 13U7 145 PS
196129Büs­singSena­tor 13U7 145 PS
196130Büs­singSena­tor 13U7 145 PS
19618SetraS690 PS
196131Hen­schelHS 160 USL‑G 158 PSGelenk­bus
196132Hen­schelHS 160 USL‑G 158 PSGelenk­bus
196133Hen­schelHS 160 USL‑G 158 PSGelenk­bus
196134Büs­sing / GaubschatTU 10 VerbundU10 150 PSGelenk­bus
196135Büs­sing / GaubschatTU 10 VerbundU10 150 PSGelenk­bus
196136Büs­sing / GaubschatTU 10 VerbundU10 150 PSGelenk­bus
196237Büs­singSena­tor 13U7 150 PS
196238Büs­singSena­tor 13U7 150 PS
196239Büs­singSena­tor 13U7 150 PS
196240Büs­singSena­tor 13U7 150 PS
196241Büs­singSena­tor 13U7 150 PS
196242Büs­singSena­tor 13U7 150 PS
196243Büs­singSena­tor 13U7 150 PS
196244Büs­singSena­tor 13U7 150 PS
196345Büs­sing / EmmelmannSena­tor 14U7 150 PS
196446Mer­ce­des-BenzO 317200 PS
196447Mer­ce­des-BenzO 317200 PS
196448Mer­ce­des-BenzO 317200 PS
196449Mer­ce­des-BenzO 317200 PS
196450Mer­ce­des-BenzO 317200 PS
196451Mer­ce­des-BenzO 317200 PS
196452Mer­ce­des-BenzO 317200 PS
196453Mer­ce­des-BenzO 317200 PS
196554Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196555Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196556Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196557Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196558Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196559Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196560Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196561Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196662Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196663Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196664Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196665Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196666Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196667Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196668Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196669Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196670Büs­singPrä­fekt 13 DU7 150 PS
196671Büs­sing / GaubschatPrä­si­dent VerbundU11 180 PSGelenk­bus
196672Büs­singPrä­fekt 13 D150 PS
196673Büs­singPrä­fekt 13 D150 PS

Bau­jah­re 1967 – 1971
Mit den von der Mark-Sau­er­land beschaff­ten letz­ten Omni­bus­sen der Vor-Stan­dard-Ära wur­de erst­mals seit 1929 wie­der­Fahr­zeu­ge von der Maschi­nen­fa­brik Augs­burg Nürn­berg – kurz MAN – beschafft. Die soge­nann­ten »Metro­bus­ses« namen bereits diver­se Design­an­lei­hen der in der Ent­wick­lung befind­li­chen Stan­dard­om­ni­bus­se vor­aus. Durch ihren 185 PS star­ken Die­sel­mo­tor in Ver­bin­dung mit einem 6‑Gang-Schalt­ge­trie­be erreich­r­ten die­se Fahr­zeu­ge beson­ders auf lan­gen Über­land­ab­schnit­ten teils hohe Geschwin­dig­kei­ten. Neben den 40 Fahr­zeu­gen der 11-Meter-Vari­an­te wur­den 1967 auch die 4 kür­ze­ren Wagen 78 bis 81 beschafft.

Erst­zu­las­sungWagen-Nr.Her­stel­lerFahr­zeug­typMotor/LeistungBemer­kun­gen
196774MAN750 HO‑M 11A185 PS
196775MAN750 HO‑M 11A185 PS
196776MAN750 HO‑M 11A185 PS
196777MAN750 HO‑M 11A185 PS
196778MAN750 HO‑M 10A185 PS
196779MAN750 HO‑M 10A185 PS
196780MAN750 HO‑M 10A185 PS
196781MAN750 HO‑M 10A185 PS
196882MAN750 HO‑M 11A185 PS
196883MAN750 HO‑M 11A185 PS
196884MAN750 HO‑M 11A185 PS
196885MAN750 HO‑M 11A185 PS
196886MAN750 HO‑M 11A185 PS
196887MAN750 HO‑M 11A185 PS
196888MAN750 HO‑M 11A185 PS
196889MAN750 HO‑M 11A185 PS
196890MAN750 HO‑M 11A185 PS
196910MAN750 HO‑M 11A185 PS
197011MAN750 HO‑M 11A185 PSFuhr­park der KAE
197012MAN750 HO‑M 11A185 PSFuhr­park der KAE
197013MAN750 HO‑M 11A185 PS
197014MAN750 HO‑M 11A185 PS
197015MAN750 HO‑M 11A185 PS
197016MAN750 HO‑M 11A185 PS
197017MAN750 HO‑M 11A185 PS
197018MAN750 HO‑M 11A185 PS
197019MAN750 HO‑M 11A185 PS
197020MAN750 HO‑M 11A185 PS
197021MAN750 HO‑M 11A185 PS
197022MAN750 HO‑M 11A185 PS
05.05.7123MAN750 HO‑M 11A185 PS
05.05.7124MAN750 HO‑M 11A185 PS
05.05.7125MAN750 HO‑M 11A185 PS
05.05.7126MAN750 HO‑M 11A185 PS
05.05.7127MAN750 HO‑M 11A185 PS
12.05.7128MAN750 HO‑M 11A185 PS
12.05.7129MAN750 HO‑M 11A185 PS
12.05.7130MAN750 HO‑M 11A185 PS
12.05.7131MAN750 HO‑M 11A185 PS


Fuhr­park der KAE
12.05.7132MAN750 HO‑M 11A185 PSFuhr­park der KAE
12.05.7133MAN750 HO‑M 11A185 PSFuhr­park der KAE
01.10.7134MAN750 HO‑M 11A185 PSFuhr­park der KAE
01.10.7135MAN750 HO‑M 11A185 PSFuhr­park der KAE
01.10.7136MAN750 HO‑M 11A185 PSFuhr­park der KAE

Bau­jah­re 1972 – 1975
Die Stan­dard­bus­se kom­men. Mit Über­nah­me der Fir­ma Büs­sing durch MAN wur­de fort­an MAN end­gül­tig zum Haus­lie­fe­ran­ten der Kraft­ver­kehr Mark-Sau­er­land. Die neu­en Omni­bus­se waren gemäß VÖV-Las­ten­heft kon­zi­piert, wie­sen aber in ihren Seri­en klei­ne Unter­schie­de auf. Die 1974 erst­mals beschaff­ten MAN SL 200 wur­den mit einem 3‑Gang-Auto­ma­tik­ge­trie­be der Fir­ma RENK ausgeliefert.

Erst­zu­las­sungWagen-Nr.Her­stel­lerFahr­zeug­typMotor/LeistungBemer­kun­gen
16.02.1972110MAN750 HO-SL192 PSKAE
16.02.1972111MAN750 HO-SL192 PS
16.02.1972112MAN750 HO-SL192 PS
16.02.1972113MAN750 HO-SL192 PS
16.02.1972114MAN750 HO-SL192 PS
16.02.1972115MAN750 HO-SL192 PS
16.02.1972116MAN750 HO-SL192 PSFuhr­park der PKB
22.02.1972117MAN750 HO-SL192 PS
22.02.1972118MAN750 HO-SL192 PS
22.02.1972119MAN750 HO-SL192 PS
22.02.1972120MAN750 HO-SL192 PS
16.02.1972121MAN750 HO-SL192 PSFuhr­park der PKB
16.02.1972122MAN750 HO-SL192 PSFuhr­park der PKB
16.02.1972123MAN750 HO-SL192 PSFuhr­park der PKB
16.02.1972124MAN750 HO-SL192 PSFuhr­park der PKB
23.01.1973125MANSL 192192 PSFuhr­park der PKB
23.01.1973126MANSL 192192 PSFuhr­park der PKB
12.11.1973127MANSL 192192 PSFuhr­park der PKB
12.11.1973128MANSL 192192 PS
12.11.1973129MANSL 192192 PS
12.11.1973130MANSL 192192 PS
12.11.1973131MANSL 192192 PS
12.11.1973132MANSL 192192 PSFuhr­park der PKB
12.11.1973133MANSL 192192 PSFuhr­park der PKB
12.11.1973134MANSL 192192 PSFuhr­park der PKB
20.02.1974135MANSL 192192 PS
20.02.1974136MANSL 192192 PS
20.02.1974137MANSL 192192 PS
20.02.1974138MANSL 192192 PS
20.02.1974139MANSL 192192 PS
20.02.1974140MANSL 192192 PS
20.02.1974141MANSL 192192 PS
20.02.1974142MANSL 192192 PS
20.02.1974143MANSL 192192 PS
20.02.1974144MANSL 192192 PS
20.02.1974145MANSL 192192 PS
20.02.1974146MANSL 192192 PS
20.02.1974147MANSL 192192 PS
20.02.1974148MANSL 192192 PS
20.02.1974149MANSL 192192 PS
20.02.1974150MANSL 192192 PS
20.02.1974151MANSL 192192 PS
20.02.1974152MANSL 192192 PS
20.02.1974153MANSL 192192 PS
20.02.1974154MANSL 192192 PS
20.02.1974155MANSL 192192 PSFuhr­park der KAE
20.02.1974156MANSL 192192 PSFuhr­park der KAE
04.12.1974157MANSL 200230 PSFuhr­park der KAE
04.12.1974158MANSL 200230 PSFuhr­park der KAE
04.12.1974159MANSL 200230 PSFuhr­park der KAE
04.12.1974160Mer­ce­des-BenzO 305210 PS
04.12.1974161Mer­ce­des-BenzO 305210 PS
04.12.1974162Mer­ce­des-BenzO 305210 PS
04.12.1974163Mer­ce­des-BenzO 305210 PS
04.12.1974164Mer­ce­des-BenzO 305210 PS
04.12.1974165Mer­ce­des-BenzO 305210 PS
04.12.1974166Mer­ce­des-BenzO 305210 PS
04.12.1974167Mer­ce­des-BenzO 305210 PS
01.12.1975168MANSL 200240 PS
01.12.1975169MANSL 200240 PS
01.12.1975170MANSL 200240 PS
01.12.1975171MANSL 200240 PS
01.12.1975172MANSL 200240 PS
01.12.1975173MANSL 200240 PS
01.12.1975174MANSL 200240 PS
01.12.1975175MANSL 200240 PS
01.12.1975176MANSL 200240 PS
01.12.1975177MANSL 200240 PS
01.12.1975178MANSL 200240 PS
01.12.1975179MANSL 200240 PS
01.12.1975180MANSL 200240 PS
01.12.1975181MANSL 200240 PSLetz­ter von der Mark-Sau­er­land beschaff­ter Omnibus